Vityin cua cahan yu iin xembulu tsa cuenda ra tsicoo̱ tsanaha. Vatyin tsicoo̱ uvi taahan sehe ra, tan tsicá ra naha cuhu. Tan iin ra tsinduvi̱ ra Savi. Vatsí ra sɨquɨ ñuhu ñayɨvɨ ihya, jacuún ra savi. Tan iin ra, ra tsa luhlu can, natsaá ra yatyi ñi yuvehe ra can. Tan ican nduxaán ra tsaahnu jutu ra naha tsi ra:
―¿Nacuvi tyin nacohñi̱ un tsi yañi un? ―catyí ra tsahnu can.
Tan ican cuví tsa ñi ndatú ra can sava ityi, quɨhvɨ̱ xeehe ra. Tan naquita̱ra can nu vatsi ra tsa ñihi can.
Nyicún ra, nyicún ra tsata yañi ra. Tan ican cuví nu quɨhvɨ̱ ra tsitsi cuhu, cuahán ra nu cuví vehe ra Savi nu cua jacuun ra Savi. Tan cayucú uvi tucuaya ityi, tan quihi̱n ra. Tan quɨhvɨ̱ ra tsitsi cuhu can. Tan cañi̱ ra nu canyií cava cahnu, tan nanuña̱ vehe cava can. Cañi̱ nyico ra inga; nanuña̱ tsi tan quɨhvɨ̱ ra cuahán ra, tan nyaá naa ra tsi ra cuví yañi ra. Tan ña janduví ra Savi, ra tacan ñi cuví ra. Tan cua nyicun ra nyisó cuenda ra tsi ra. Tan nanyehé ra tyin tsa nyaá naa ra tsata ra can, tan catyí ra:
¿Náa tyiñu tyin vatsí ndɨhɨ yooho, tsa? ―catyí ra tsihin ra can.Tan catyí ra:
―Co̱hon yooho tyin jutu yo cuxaan ra tyin nacuvi nacohñi̱ yu tsi un. Tan náa tundoho cua cuvi tsi un ityi tsacuaa xaan tsa nuhu cun ―catyí ra tsihin ra.
―Vaha, co̱hon, coto jatɨvɨ un tyiñu nu cuahan yo ihya tyin vehe Savi cuví tsi. Cuahán yuhu, tan yooho nyaá naa ndɨhɨ un. Náa tyiñu tava ra Savi tsaahnu tsi un, ja̱ndaa yooho tyiñu. Tatun cuñi un catsi un tyitya, "intuhun ñi tsi co̱yo", ca̱tyi un. “Co̱yo intuhun cutyi tyin catsi tsi yu tsi un” , coto cahan un tsa cuaha tsi tyin ican cuaha tsi cua coyo tatun cuaha tsi cua cahan un tuhun. Yacan ituhun ñi tsi nda̱can un tan catsi un tsi, coto nduve jatɨvɨ un itsi ―catyí yañi ra tsihin ra tyin ña cuví tsi ra can.Tsa ñihi iñi ra can nacatyí ra can tyin:
―Co̱yo yooho uñi, cumi taahan tyin catsi yu tsi un ―catyí ra tsihin tyitya.
Cuaha xaan tyitya canyii jacoyo̱ ra can. Tan catyí ra Savi tsihin ra tyin cua jatyihyo ra ndutyi tyin cua catsi ra naha, tsa natsaa ra naha tsa vatsi ra siqui ñuhu ñayɨvɨ, vatsi jacuun ra naha savi. Tan cua tsaa ra tan cua catsi ra naha, catyí ra Savi tsaahnu.
Tan tsaha̱ra utsa ñi tsɨtɨ ndutyi tsi ra can. Tan tinyii ra quɨsɨ cahnu jiñi nuhu tan natyihi̱ ra itsi. Tan utsa quɨsɨ cua naquɨhvɨ tsi tyin ican tucu tyihyo tsi tyin vehe Savi cuvi tsi. Tsa intuhun tsɨtɨ ndutyi iin quɨsɨ cuví tsi can. Tan ra can ña tsinu iñi ra nda tsiñuhu tsa intuhun tsɨtɨ ndutyi ihya, "tan yoo catsi nyee yo cuñí yo", cuñí ra. Tan quihi̱n ra iin yatsin tsi tan tyiso̱ ra. Tan ican cuví nu jatɨvɨ̱ ra tyiñu tyin quitsaha̱ ndaá quɨsɨ ndutyi tan natahvi̱ ra itsi. Natahvi̱ ra ndɨhɨ tsa utsa quɨsɨ tsitu vityin. Tan ña ñihi̱ ca ra nda cuví nu cua natyihi ra tsi tsi. Tan tsinuña ra quɨsɨ nahnu nyacú tsa yɨhɨ́ vico savi. Tan iin, tan iin savi cua cuun: savi tatyi, savi cuatyi, savi nahnu, cuaha nuu maa savi iyó. Tacan iyó vico tsi. Tan ndɨhɨ cuii nuña̱ ra.
Tan ican cuví tsitó ra Savi tsaahnu tyin tsa tɨvɨ tyiñu nu nyií ra tsitsi vehe ra Savi can. Tan nacahan ra savi can. Tan numi ñi quitsi̱nuhu ra ndaahvi tsa vatsi jacuun savi sɨquɨ ñuhu ñayɨvɨ ican. Tan natsaa̱ ra. Tan ican cuví nu nduxaán tyiñu tsi ra can. ¿Náa cuvi cana̱ ra yañi ra cuahán tsihin ra? Tan jatɨvɨ ra can vehe Savi, catyí ra Savi tsaahnu tsihin ra tsa nyaá Savi can.
Quitsaha̱ tsacú ra can, tan quinyaa̱ tyiñu tsi ra. Vatsí nuhu ra sɨquɨ ñuhu ñayɨvɨ ihya nuu cuví vehe ra. Tsacú xaan ra tyin quinyaa̱ tyiñu tsa tsitó ra can. Tan ra can yuuhví ra tsa cuví tsi ra.
Tan iyó intuhun ñaha cuhva ra nduví tsi sahva. Tan natuhún tahan ra tsihin ña tyin tɨvɨ tyiñu tsa cuenda ra yañi ra. Tsahaṉ ra jatɨvɨ ra tyiñu vehe ra Savi, catyí ra tsihin ñaha cuhva ra. Tan ñaha can catyí ña.
―Ña cu̱yuhvi yooho. Tsitó maa yu cuhva cuví. Vityin cua xatya yooho utsa yoco tyin cua cuatu yo tsi ra Savi. Nduve naa cuví ra; cuví tucu jahá yuhu ―catyí ñaha can tyin sahva nduví ña.
Tacan tan xatya̱ ra yoco. Taha̱n tsi tsa cua quitsi savi. Tsa cua quitsi naquihin ra tsi ra can. Tan cunyee̱ ñaha can tyin ndoo̱ Savi can nuu yoco can. Tan ican cuví nu caha̱n ndaahvi xaan nyico ra Savi tsihin ña, tsa cuenda ra jatɨvɨ̱ tyiñu vehe ra Savi can. Tan nyehé ra tundoho, tan ican catyí ra Savi can tsihin ra tyin:
―Tun tava un tsi yu nu yoco ihya, cua nacuhva yu tyiñu nyaá tsi yu ihya tsi un ―catyí ra Savi tsihin ra.
Sɨɨ xaan cuñí ra, tan tava̱ ra tsi ra Savi nuu yoco can, tan naquihi̱n ra tyiñu tsa nyaá tsi ra can. Tan quitsaha̱n nandacú ra, tan nanduví ra Savi. Cuahán ra cuví ra tatyi. Iyo xaan tsa janaa̱ ra itu nyɨvɨ. Tan tsaha̱n ra iin nuu canyií itu ra ndaahvi ra tsa nyaá jahá cumi ra itu can. Nyií ra tsitsi vehe. Canacava̱ savi, canacava̱ tatyi. Tuhu̱hun ra vehe ra can cuahán tsihin ra. Jasɨquɨ xaan iñi ra tan ican cuví nu ndoo̱ sɨhɨn ña tsa nyisó vehe. Tan ican nyaá ra numi nyaa ra sɨhɨn tan tsaahnyá ra. Tsaahnyá ra tsitsi tatyi tsa yahá. Tan ican cuví nu tahan tsi tsitsi ra tatyi tyin maa maa tsitsi ra tsahnya̱ ra can. Ican cuví nu tsindɨhɨ ra tyin tsihi̱ ra can nuu janaa̱ ra itu.
Ican cuví nu tsindɨhɨ tsi.
